Lit jest często nazywany „białym złotem” pojazdów elektrycznych. Ten lekki metal odgrywa kluczową rolę w katodach wszystkich typów akumulatorów litowo-jonowych zasilających pojazdy elektryczne. Obserwowany w ostatniej dekadzie wzrost popularności pojazdów elektrycznych spowodował, że produkcja litu osiągnęła nowy poziom.
Najwięksi producenci litu na świecie
W latach 90. Stany Zjednoczone były największym producentem litu, co stanowi wyraźny kontrast w stosunku do chwili obecnej. W 1995 r. USA odpowiadały za ponad jedną trzecią światowej produkcji litu. Od tego czasu do 2010 r. rolę największego producenta przejęło Chile, głównie dzięki boomowi produkcyjnemu w solnisku Salar de Atacama, jednym z najbogatszych na świecie złóż solanki litowej.
Globalna produkcja litu przekroczyła 100 tys. ton po raz pierwszy w 2021 roku, czterokrotnie zwiększając się od 2010 roku. W tym czasie około 90% tej produkcji pochodziło z zaledwie trzech krajów.
| Kraj | Wydobycie w 2021 [t] | Udział w rynku [%] | |
|---|---|---|---|
| #1 | 🇦🇺 Australia | 55416 | 52% |
| #2 | 🇨🇱 Chile | 26000 | 25% |
| #3 | 🇨🇳 Chiny | 14000 | 13% |
| #4 | 🇦🇷 Argentyna | 5967 | 6% |
| #5 | 🇧🇷 Brazylia | 1500 | 1% |
| #6 | 🇿🇼 Zimbabwe | 1200 | 1% |
| #7 | 🇵🇹 Portugalia | 900 | 1% |
| #8 | 🇺🇸 USA | 900 | 1% |
| 🌏 Reszta świata | 102 | 0.1% | |
| Razem | 105,984 | 100% |
Sama Australia produkuje 52% światowego litu. W przeciwieństwie do Chile, gdzie metal wydobywany jest z solanek, australijski lit pochodzi z kopalni twardego minerału – spodumenu.
Chiny, obecnie trzeci co do wielkości producent, mają silną pozycję w łańcuchu dostaw litu. Oprócz rozwoju krajowych kopalni, chińskie firmy nabyły w ciągu ostatniej dekady aktywa litowe o wartości około 5,6 mld USD w krajach takich jak Chile, Kanada i Australia. Znajduje się tam również 60% światowej zdolności rafinacji litu na potrzeby baterii.
źródło: Przewodnik inżyniera po systemach zarządzania akumulatorami w pojazdach elektrycznych
Gdzie wykorzystuje się lit?
Chociaż lit jest najbardziej znany ze swojej roli w akumulatorach to ma on wiele innych ważnych zastosowań. Zanim rynek pojazdów elektrycznych i akumulatorów litowo-jonowy zdominował popyt na lit, zastosowania tego metalu wyglądało zupełnie inaczej niż obecnie:
| Zastosowanie | Zużycie litu w 2010 (%) | Zużycie litu w 2021 (%) |
|---|---|---|
| Akumulatory | 23% | 74% |
| Ceramika i szkło | 31% | 14% |
| Smary | 10% | 3% |
| Oczyszczanie powietrza | 5% | 1% |
| Odlewanie ciągłe | 4% | 2% |
| Inne | 27% | 6% |
| RAZEM | 100% | 100% |
Jeszcze w 2010 roku największy udział w zużyciu litu miały ceramika i wyroby szklane (31%). Węglan litu zwiększa wytrzymałość i zmniejsza rozszerzalność cieplną, co często jest niezbędne w przypadku nowoczesnych płyt kuchennych ze szkła ceramicznego.
Lit jest również używany do produkcji smarów dla przemysłu transportowego, stalowego i lotniczego oraz innych mniej znanych zastosowań.
Przyszłość produkcji litu
W miarę jak świat produkuje coraz więcej akumulatorów i pojazdów elektrycznych, przewiduje się, że zapotrzebowanie na lit osiągnie 1,5 mln ton ekwiwalentu węglanu litu (LCE) do 2025 r. i ponad 3 miliony ton do 2030 r.
Dla porównania: w 2021 r. świat wyprodukował 540 tys. ton LCE. Z powyższych prognoz popytu wynika, że do 2025 r. produkcja musi się potroić, a do 2030 r. wzrosnąć prawie sześciokrotnie. Jednocześnie uruchomienie nowych projektów wydobywczych może zająć od sześciu do ponad 15 lat. W rezultacie przewiduje się, że przez kilka najbliższych lat będziemy mieć do czynienia z deficytem na rynku litu.
Źródło: visualcapitalist.com
